Niemiecka GmbH w wersji „light”
Wielu przedsiębiorców zainteresowanych rozpoczęciem działalności gospodarczej na terenie Niemiec zastanawia się zawsze nad wyborem właściwej formy prawnej dla zamierzonej przez nich aktywności…
Ubezpieczenie od kosztów pomocy prawnej otwiera drzwi wielu klientom niemieckich adwokatów. Kiedy stanie się ono standardem w Polsce? Kiedy świadomość konsumentów w kwestii zasięgania porad prawnych będzie na tyle wysoka, że bez obawy sięgną po taką polisę i udadzą się do wybranego adwokata?
Artykuł opublikowany w Paragrafie Poznańskim Numer 1 (33), Kwiecień 2010.
Pierwszym motywem wykonania telefonu do kancelarii adwokackiej przez przeciętnego „Otto Normalverbraucher” (czyli naszego konsumenta Kowalskiego) jest z reguły troska o swoje mienie i prawa, które albo uległy już naruszenia albo naruszeniu za chwilę ulegną. Drugim motywem sięgnięcia po słuchawkę jest wcześniejsze upewnienie się, czy w szafie w starannie odłożonym segregatorze znajduje się ważna polisa ubezpieczeniowa od kosztów pomocy prawnej, tzw. Rechtschutzversicherung, w skrócie przez adwokatów zwana RV.
Ta forma ubezpieczenia jest w Niemczech niezwykle popularna. Wiele rodzin zawierając obowiązkowe ubezpieczenia mieszkania, domu, samochodu, czy też od następstw nieszczęśliwych wypadków „dostaje” w komplecie również podstawowe ubezpieczenie od poniesionych kosztów adwokata. Ci, którym niezwykle zależy na takiej formie polisy, zawierają obszerniejsze umowy, które upoważniają ich do zlecenia kancelariom poprowadzenia wielu spraw w prawie wszystkich dziedzinach prawa na koszt ubezpieczyciela. Wszystko ma oczywiście swoje granice, którą wyznacza pojęcie „konieczności” pomocy prawnej. Żadna firma ubezpieczeniowa nie pokryje np. kosztów spraw cywilnych prowadzonych z powództwa ubezpieczonego i skazanych z góry na niepowodzenie.
Najwięcej spraw opłacanych z polisy przypada na prawo cywilne (dochodzenie roszczeń) i obronę w drobnych sprawach karnych (jazda samochodem).
Co obejmuje ubezpieczenie?
Podstawowe RV obejmuje pokrycie kosztów wybranego przez ubezpieczonego adwokata we wszystkich sprawach cywilnych, łącznie z reprezentacją pozasądową, czyli np. dochodzenie roszczenia od dłużnika bądź obrona przed wierzycielem, który domaga się zbyt wiele. Często w podstawowej formie ubezpieczenia zawarta jest pomoc prawna w sprawach o wykroczenia w związku z posiadaniem lub użytkowaniem pojazdu lub ochrona w sprawach karnych i w sprawach o wykroczenia.
Rozszerzona polisa obejmuje również spory z powództwa cywilnego, uwzględniając np. postępowania w sprawach prawa pracy. Największą ochronę zapewnia polisa obejmująca sprawy z obszarów prawa cywilnego, karnego oraz administracyjnego. To ostatnie nie należy do standardu w polisie i stanowi najczęściej czynnik podwyższający składkę ubezpieczeniową. Mimo to spora liczba konsumentów decyduje się na taki wariant, gdyż wiele dziedzin życia, w których pomoc prawna staje się nieodzowna, łączy się właśnie z postępowaniem administracyjnym (najlepszym przykładem są pozwolenia na budowę).
Wykluczone z ubezpieczenia są wszystkie sprawy związane z dochodzeniem roszczeń wynikających z czynów niedozwolonych, w sprawach karnych polisa nie obejmuje czynów dokonanych umyślnie. Zatem w przypadku, gdy ktoś z zamiarem wyrządzenia krzywdy dokonał uszczerbku na zdrowiu kogoś drugiego i został pozwany do sądu o zapłatę odszkodowania z tego tytułu, wtenczas koszty adwokata nie zostaną opłacone przez ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel natomiast pokryje wydatki na dochodzenie zapłaty odszkodowania tego, u którego powstała szkoda.
Wysokość składek
Składki opłacane są z reguły rocznie i zależą od formy ubezpieczenia, ewentualnego rabatu otrzymanego od ubezpieczyciela ze względu na kompleksową ofertę polis ubezpieczeniowych oraz od ilości osób ubezpieczonych (można ubezpieczyć np. całą rodzinę; dzieci do 26. roku życia żyjące w jednym gospodarstwie z rodzicami są najczęściej ubezpieczone wraz z rodzicem). Najniższe składki roczne kształtują się w obszarze od 40 do 60 EUR, ubezpieczenie obejmujące kompleksową pomoc prawną to wydatek rzędu 200-250 EUR rocznie. Biorąc pod uwagę średnie godzinowe stawki adwokatów w Niemczech ustalane w ramach indywidualnej umowy o wynagrodzenie (uznane przez sądy za jak najbardziej dopuszczalną cenę rynkową usługi), które wynoszą 180-200 EUR, to zawarcie takiej umowy ubezpieczeniowej jest niesamowicie opłacalne. Również wysokość należnej zapłaty zgodnie z ustawą owynagrodzeniach dla adwokatów przy np. pozasądowym dochodzeniu roszczenia w wysokości 5.000 EUR wynoszącej 899,28 EUR razem z VAT powinna przekonać każdego do jak najszybszego zawarcia umowy ubezpieczenia od kosztów pomocy prawnej. Wysokość składki można natomiast zawsze zmniejszyć poprzez tzw. Selbstbeteiligung, czyli uczestnictwo w poniesionych kosztach przez zamawiającego polisę. Standardem jest uczestnictwo w kosztach w wysokości 150,00 EUR.
Za co płaci ubezpieczenie w ramach zlecenia?
Ubezpieczyciel opłaca tylko tę część wynagrodzenia adwokata, która jest równa wynagrodzeniu naliczonemu zgodnie z ustawą o wynagrodzeniu adwokatów. W większości przypadków podczas współpracy ubezpieczonym klientem rozliczenie za usługę następuje tylko na podstawie ustawy o wynagrodzeniach adwokatów. Oczywiście wyobrażalna jest sytuacja, kiedy adwokat zawrze z klientem porozumienie o wynagrodzeniu ryczałtowym lub honorarium za pracę na godziny, którego część w wysokości przypadającej na ustawowe wynagrodzenie opłaci ubezpieczyciel. Wówczas rachunek w wysokości należnego zgodnie z ustawą wynagrodzenia kieruje się do wystawcy polisy, a nadwyżkę do klienta. Najczęściej jednak adwokat pozostaje przy rozliczeniu przewidzianym ustawą i wystawia jeden rachunek, na którym znajdują się pozycje wraz ze stawkami za podjęte kroki prawne (reprezentacja pozasądowa lub sądowa, zawarcie porozumienia etc.) wraz z ryczałtową opłatą za poniesione telekomunikacyjne oraz 19 % VAT.
Jeśli klient zgodnie z umową ubezpieczenia opłaca część kosztów sam, przykładowo 150 EUR w ramach „Selbstbeteiligung”, wówczas suma na rachunku zostaje pomniejszona o tę kwotę. Klient jest zobligowany do opłacenia tej części rachunku bezpośrednio na konto kancelarii.
Polska rzeczywistość
Reasumując, ubezpieczenie od pomocy prawnej jest powszechnym narzędziem w pracy niemieckiego adwokata oraz ogólnodostępną polisą oferowaną przeciętnemu Otto Normalverbraucher. Rozpowszechnienie tego rodzaju polis na rynku polskim na pewno przyczyniłoby się do zwiększenia częstotliwości korzystania z porady prawnej przez Kowalskiego, jego świadomości, że usługa prawna nie jest dobrem luksusowym oraz przekonania go do udania się do wybranego przez siebie adwokata w momencie, kiedy na ratowanie jego praw nie jest jeszcze za późno. Obecnie na rynku ubezpieczeń można już spotkać podobne oferty, co więcej, często w ramach innych umów zawieranych z usługodawcami, w szczególności z bankami (karty kredytowe, kredyty), często zawarta jest klauzula o ubezpieczeniu od kosztów prawnych. Warto czasem przeczytać parostronicowe ogólne warunki umowy przypięte do np. umowy o otwarcie rachunku bankowego, w których może się znaleźć zapis, że bank pokrywa nie tylko koszty wezwania hydraulika, ale i również koszta adwokata
Wielu przedsiębiorców zainteresowanych rozpoczęciem działalności gospodarczej na terenie Niemiec zastanawia się zawsze nad wyborem właściwej formy prawnej dla zamierzonej przez nich aktywności…
Wraz ze wzrostem obrotów zagranicznych z niemieckimi przedsiębiorstwami mnożą się także problemy z dochodzeniem wierzytelności wobec dłużników zza Odry
Wraz z otwarciem niemieckiego rynku pracy dla polskich pracowników pojawiły się nowe perspektywy zawodowe i zarobkowe. Z powyższej możliwości korzystają nie tylko osoby indywidualne, ale także…